Sản phẩm độc đáo này vừa giành giải ba tại cuộc thi Bach Khoa Innovation do ómhọcsinhbiếnvỏcàchuathànhmự矩链盟同城号矩阵站群Trường ĐH Bách khoa TP.HCM tổ chức. Trước đó, sản phẩm từng đạt giải ba tại cuộc thi Ý tưởng đổi mới sáng tạo vì các mục tiêu bền vững HUTECH SDGs Hackathon 2025 do Viện Công nghệ Việt - Nhật, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM tổ chức.

Chủ nhân của ý tưởng là Phạm Thùy Anh và Đào Trung Dũng, học sinh Trường THPT Gia Định (TP.HCM). Dũng chia sẻ em là chủ nhiệm CLB nhiếp ảnh của trường, thường xuyên phải in ấn ảnh. Bên cạnh đó, Dũng còn hay in tài liệu, đề cương… Từ thực tế đó, em cùng bạn Thùy Anh bắt tay nghiên cứu, thử nghiệm nhằm tìm cách thay thế chất polyethylene - thành phần thường có trong mực in nhưng gây hại lớn cho môi trường - bằng cutin, một chất tự nhiên có trong vỏ cà chua. 

“Tụi em đã thử nghiệm từ nồng độ 0,25% cho đến 5% cutin trên tổng thành phần. Kết quả cho thấy hiệu quả tăng dần đều. Khi trộn cutin với dầu olive, dung môi hữu cơ giúp nó tan tốt và hợp với hệ mực gốc. Ban đầu tụi em lo lắm, sợ thất bại, nhưng kết quả cuối cùng lại ngoài mong đợi. Cutin vừa tạo độ bền màu, độ bám dính không thua gì polyethylene, lại thân thiện với môi trường”, Dũng chia sẻ. 

Thùy Anh nhớ lại những ngày đầu nhóm đã gặp vô vàn khó khăn. Việc chiết xuất cutin từ vỏ cà chua tưởng chừng không thể bởi quy trình ở nước ngoài vốn rất phức tạp và tốn kém. Hai em phải mày mò tìm ra cách làm đơn giản hơn nhưng vẫn giữ được chất lượng. 

“Sai một bước nhỏ là cả dự án coi như thất bại. Thêm nữa, tụi em còn phải cân đối đến yếu tố giá thành để sản phẩm có thể ứng dụng rộng rãi", Thùy Anh nói. 

Cô gái cho biết cả mùa hè năm ngoái đến nay, cả hai dành gần như toàn bộ thời gian trong phòng thí nghiệm của trường. Các em đọc tài liệu, thử đi thử lại nhiều lần, đồng thời điều chỉnh quy trình sao cho vừa khả thi vừa tiết kiệm chi phí. 

"Nhiều nghiên cứu ở nước ngoài sử dụng công nghệ cao, nhưng tụi em là học sinh không có điều kiện đó. Vì vậy, hướng đi là phải đơn giản hóa hết mức có thể. Sau cùng, sản phẩm vẫn đạt chất lượng, có thể áp dụng ngoài thực tế”, Thùy Anh cho biết. 

Theo nhóm tác giả, hiện tại sản phẩm chưa thể thay thế 100% polyethylene trong mực in bởi chi phí vẫn là trở ngại lớn. Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu mở ra tiềm năng ứng dụng rất đáng kỳ vọng. “Tụi em nghĩ rằng nếu được hợp tác với các công ty in ấn để phát triển quy mô lớn hơn, thì sản phẩm sẽ có cơ hội được ứng dụng thực tế”, Thùy Anh bày tỏ. 

Thông qua việc tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để tạo ra sản phẩm mới, hai em muốn lan tỏa thông điệp về lối sống xanh, hạn chế rác thải và ứng dụng sáng tạo trong học tập. “Tụi em mong muốn mọi người thấy rằng bảo vệ môi trường không phải chuyện xa vời. Chỉ cần bắt đầu từ những điều nhỏ bé như một lớp vỏ cà chua cũng có thể tạo ra sự thay đổi tích cực”, Thùy Anh chia sẻ. 

Tiến sĩ Hồ Minh Nhật, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM, đánh giá đây là một sản phẩm sáng tạo, mang lại lợi ích thiết thực cho môi trường. 

Theo tiến sĩ Nhật, việc tận dụng phế phẩm nông nghiệp như vỏ cà chua để thay thế các hợp chất gây hại trong công nghiệp in ấn là hướng đi mới mẻ, thể hiện tư duy xanh và bền vững. “Tôi thấy thế hệ trẻ ngày nay có những cách tiếp cận rất khác biệt. Chính sự sáng tạo này góp phần giải quyết các vấn đề của xã hội, trong đó có môi trường”, tiến sĩ Nhật nói.